اتصال کوتاه

.

.

خیلی وقت ها لازم می شود که وضعیت فنی دینام و باتری خودرو را وارسی کنیم. در اینجا چند آزمایش ساده برای روشن کردن وضعیت سلامت این قطعات پیشنهاد می شوند. در همه ی این آزمایش ها حضور یک «مولتی متر دیجیتال» و دو نفر، یکی برای ایستادن بالاسر مولتی متر و خواندن آن و دیگری برای استارت زدن، روشن کردن و خاموش کردن موتور خودرو ضرورت دارد.

لطفاً... که نه، حــتــماً حواس خود را جمع کنید تا تیغه های آهنین پنکه ی پشت دینام که با نیروی 700 وات در حال چرخش هستند با پوست و گوشت انگشتان پرارزش تان بازی نکنند. این احتیاط را با هر قطعه ی مکانیکی متحرک دیگری نیز رعایت کنید. همچنین، دقت کنید که:

هنگام کار با یک باتری خودرو آن را به صورت تصادفی، مثلا با حلقه نامزدی که بر انگشت دارید یا پیچ گشتی یا ابزار دیگر، اتصال کوتاه نکنید. عبور هزاران آمپر در یک لحظه ی کوتاه می تواند فلز را بخار کرده و صدمات جبران ناپذیری بر تندرستی شما وارد کند.

همچنین هیچگاه از یاد نبرید که محلول الکترولیت باتری (آب باتری) یک محلول قوی اسیدی است که چه به صورت شاره (مایع) و چه به صورت گاز و همین طور بخارهای متصاعدشونده از آن بسیار خورنده بوده و اکسیدکننده ی بسیار قوی هستند و می توانند در تماس با پوست یا چشم صدمات هولناک و جبران ناپذیری وارد کنند.

افتادن حتی قطره ای از آب باتری روی وسایل شما (لباس، فرش، مصنوعات فلزی، پلاستیکی، سنگ های تزیینی ووو باعث تخریب قطعی و بازگشت ناپذیر آنها خواهد شد.

.

*** چنین وقایعی در گذشته اتفاق افتاده اند و می توانند باز هم اتفاق بیفتند ***

 .

یک روش ساده ی آزمایش توانایی باتری

1-   مولتی متر را مستقیماً به پایانه های باتری (نه به اتصالات کابل های مرتبط با باتری) بگیرید.

2-   در حال کنترل صفحه ی نمایشگر مولتی متر، خودرو را استارت بزنید.

3-   ولتاژ باتری هرگز نباید از 10 ولت پایین تر برود، ولی اگر چنین شد:

الف -   یا شارژ باتری کم است،

ب -     یا مقدار آب باتری کم است،

(باید بدانید که سطح عادی آب در داخل باتری در حدود نیم سانتی متر بالاتر از صفحه های داخل باتری است. هیچ گاه باتری را پر از آب نکنید!)

پ -     یا این که «مقاومت داخلی باتری» زیاد شده است.

(این حالت هنگامی بروز می کند که احتمالا صفحه های داخل باتری "سولفیده"، معروف به "سولفاته"، شده باشند. در چنین وضعیتی، وقت عوض کردن باتری سر رسیده است.)

 .

**حالا این آزمایش را بار دیگر تکرار کنید، اما:

1-   مولتی متر را این بار به اتصال های مرتبط با پایانه های باتری (سرباتری ها) بگیرید.

2-   حاصل این اندازه گیری نباید از بیشینه 0/1 ولت با مقدار خوانده شده در بند (3) آزمایش قبلی متفاوت باشد.

(اگر این طور نبود، اتصال های سرباتری را خوب تمیز کنید.)

3-   در صورت لزوم، آزمایش (2) را تکرار کنید تا مطمئن شوید که این ایراد برطرف شده است.

 .

**حالا این آزمایش را بار دیگر تکرار کنید، اما:

1-   این بار ولت متر را مستقیماً به پایانه ی مثبت استارتر و زمین (منفی) بدنه ی خود استارتر بگیرید.

2-   اگر ولتاژ خوانده شده، از نصف مقدار خوانده شده ی قبلی کمتر است، به احتمال زیاد اشکالی در کابل ها یا اتصالات وجود دارد.

(وجود اتصال خوب بین کابل و اتصالات هر دو انتهای کابل را با اندازه گیری مقدار اهمی آنها کنترل کنید.)

 .

یک روش بسیار ساده برای آزمایش دینام (آلترناتور)

1-   موتور را روشن کنید و بگذارید با دور عادی کارکند.

2-   مولتی متر را مستقیماً به پایانه های باتری بگیرید.

3-   چراغ های جلو را روشن کنید و آنها را روی « نور بالا» قرار دهید.

4-   ولتاژ باتری را بخوانید.

(این ولتاژ باید بین 13/8 و 14/2 ولت - و گاهی تا 14/5 ولت - باشد.

5-   حالا با گاز دادن، دور موتور را به 1500 برسانید. در این حال آلترناتور باید ولتاژی بین 14/2 تا 14/6 ولت به باتری برساند.

(اگر ولتاژ خوانده شده کمتر از 14/2 ولت است، احتمالاً یکی یا تعداد بیشتری از دیودهای آلترناتور خراب هستند.)

6-   حال چراغ های خودرو را خاموش کنید ولی دور موتور را برای یک دقیقه ی تمام در 1500 دور نگه دارید و در طول این مدت ولتاژ باتری را زیر نظر قرار دهید. تحت هیچ شرایطی نباید ولتاژ باتری از 14/8 ولت افزون تر شود.

(اگر چنین شد، رگولاتور ولتاژ آلترناتور به احتمال زیاد خراب است و باتری را زیاده از حد شارژ - اُوِر شارژ - می کند.)

 .

***

.

این آزمایش ها گام اول در آزمایش های دقیق تر و تخصصی هستند که باید توسط برقکار ماهر خودرو – استاد باتری ساز - انجام شود. این اندازه گیری ها همیشه نمی توانند دقیق باشند و به ویژه، نتیجه گیری ها نیز ممکن است به کلی از واقعیت دور باشند، چرا که مثلاً یک استارتر نیم سوخته هم می تواند ولتاژ باتری را به زیر 10 ولت فروبنشاند.

این که تمام علت های ممکن را در نظر بگیریم، ناممکن است!

.

.

مطالب مرتبط:

باتری و انواع آن

طرز ساختن ساده‌ترین شارژر خودکار باتری در جهان!

نگهبانی برای حفاظت از باتری خودرو

وقتی که دست ها یکدیگر را می شویند یا یک مدار خوب شارژر باتری خودرو

همه چیز درباره باتری خودرو و روش های استفاده صحیح از آن

.

.