اتصال کوتاه

.

.

در شهر پادربورن^[1]، یکی از پایتخت‌های مذهب کاتولیک در آلمان، بزرگ‌ترین موزه‌ی کامپیوتر جهان قرار دارد. این موزه به افتخار «هاینتس نیکسدورف^[2]» که در این شهر به سال 1925 زاده شد و پیشگام دانش و فن‌آوری کامپیوتر در آلمان بود، نام او را بر خود دارد.

.

.

در سال‌های آغازین دهه‌ی 1960 میلادی (1340 خورشیدی) شرکت آی.بی.ام.^[3] رایانه‌ی جدیدی برای «ماموریت جمینی^[4]» طراحی کرد. این ماموریت دربرگیرنده‌ی یک سری پروازهای آزمایشی جهتِ آماده‌سازی برای فرود بر کره‌ی ماه بود. این «رایانه‌ی عرشه^[5]» داده‌های دریافتی از سامانه‌ی رادار و حساسه‌های تشخیص وضعیت سفینه را فرآوری می‌کرد و با بهره‌گیری از این اطلاعات فرمان‌های عملیاتی لازم را برای ناوبری به موتورهای جت کپسول فضایی می‌فرستاد.

کپسول «جمینی 2» توسط یک موشک «تیتان-2» از پایگاه فضایی «کیپ کندی» پرتاب شد و یک کمان زیر مداری را بر فراز اقیانوس اطلس طی کرد و به ارتفاع بیشینه‌ی 171/2 کیلومتر رسید. هدایت کپسول در اختیار یک «سامانه‌ی خودکار عملیات ترتیبی» یا Sequencer در عرشه‌ی سفینه بود. 6 دقیقه و 54 ثانیه پس از پرتاب، راکت بازگشت آتش شد و کپسول در فاصله‌ی 3422/4 کیلومتری از مرکز پرتاب در اقیانوس فرود آمد که 26 کیلومتر از محل پیش‌بینی شده نزدیک‌تر بود. در این ماموریت همه‌ی سامانه‌های سفینه به خوبی کار کردند، به استثنای «سلول‌های سوختی» که فوراً پس از پرتاب از کار افتادند، و سامانه‌ی خنک‌کننده که دمای زیادی داشت. در عملیات پرتاب و بازیابی جمینی این منابع در اختیار پروژه قرار داشتند: 6562 نفر متخصص، 67 هواپیما و 16 کشتی.

.

.

مدارهای محاسب می‌بایستی بسیار پایدار و قابل اعتماد باشند و شرایط سخت استارت سفینه و پرواز آن در فضا را تحمل کنند. رایانه‌ی عرشه‌ی ماموریت بی‌سرنشین «جمینی-2» که در موزه‌ی شهر پادِربورن آلمان در معرض دید قرار دارد، دارای یک حافظه‌ی «هسته محور^[6]» بود. این حافظه ظرفیتی در حدود 20 کیلوبایت (!) داشت و در زمان خود از یک توانایی انقلابی برخوردار بود و آن عبارت بود از این که: داده ها در این حافظه، بدون تخریب آنها خوانده می شدند.

اما توانایی محاسباتی رایانه‌ی مورد بحث را می‌توان با این مثال روشن کرد که در آن تقسیم دو عدد بر هم در حدود هفت‌دهم ثانیه به طول می‌انجامید.

.

.

موضوع قابل توجه در زندگی‌نامه‌ی این قطعه‌ی موزه‌ای به آنجا برمی‌گردد که رایانه‌ی مورد بحث در 19 ژانویه‌ی 1965 به مدت 18 دقیقه در فضا پرواز کرد، اما در هنگام بازگشتِ کپسول فضایی و فرود در اقیانوس اطلس، آب دریا وارد کپسول شد و این رایانه‌ی عرشه در تماس مستقیم با آب شور قرار گرفت. در نتیجه، شاسی آن که از فلز منیزیوم ساخته شده بود، دچار خوردگی شد. متخصصان این موزه در تلاش‌اند تا این فرآیند را متوقف کنند.

.

.

.

منبع:

مجله اشترن

و جاهای دیگر

.

.

مطالب مرتبط:

سایت موزه‌ی شهر پادِربورن با نام «هاینتس نیکسدورف» 

آشنایی با زندگی هاینتس نیکسدورف

.

.

پانویس‌ها: