اتصال کوتاه

.

.

در جایی که برق سه‌فاز در دسترس نیست، برای راه‌اندازی الکتروموتورهای سه‌فازی مانند موتورهای آسنکرون و موتور‌پمپ‌ها و موتورهای کوچکِ مشابه با برق تک‌فازِ 220 ولت، راه حلی به شرح زیر اندیشیده شده است.

این راه حل در واقع استفاده از یک مدار بسیار ساده‌ی «مُبدّل فرکانس» است. در نمونه‌ای که مورد آزمایش قرار گرفت، توان موتورپمپ 1/5 کیلووات بود.

.

درباره ی مدار

مدار مورد استفاده بسیار ساده است: الکتروموتور توسط یک «خازن راه‌انداز» با ظرفیت 200 میکرو‌فاراد (که ظرفیت خازنی بزرگی است) وادار به چرخش می‌شود. مشخصات فنی خازن مذکور در تصویر زیر دیده می شود.

.

.

بر اثر چرخش موتور و القای جریان روی پیچک‌های آن نوعی جریان سه فاز که اصلاً تمیز نیست(!) و اختلاف فازشان دقیق نیست، ایجاد می شود که می توان آن را از روی اتصالات 1، 2 و 3 برداشت کرد.

.

.

خازن راه انداز باید پس از راه افتادن موتور، از آن جدا شود تا مصرف جریان به مقدار طبیعی خود کاهش پیدا کند و بدین وسیله از داغ شدن موتور پیش گیری شود. دو خازن دیگر (از نوع خازن هایی که قابل استفاده در جریان متناوب باشند)، شکل و فُرم این جریان سه فاز را اصلاح می کنند و از این راه میان تک تک فازها مقدار ولتاژی قرار می دهند که تقریباً با هم برابر هستند. مشخصات الکتروموتور ظرفیت این خازن ها را تعیین می کند. یک قانون تجربی می گوید: باید در حدود 13 تا 15 میکروفاراد به ازای هر کیلووات قدرت موتور ظرفیت خازنی نصب گردد. در نمونه ی من استفاده از دو خازن 20 میکروفاراد عملکرد به نسبه دقیقی ارایه داد و اختلاف ولتاژ اندازه گیری شده روی فازها در محدوده ی 7 ولت قرار داشت.

طبعاً بهتر است که چندین خازن با ظرفیت های متفاوت تهیه شود و با سعی و خطا مقدار بهینه ی ظرفیت را برای هر یک از خازن های مدار به دست آورد. اما در مورد من، همین مقدار دقت در اختلاف ولتاژ فازها قابل قبول بود.

.

.

در تصویر بالا مدار مبدل فرکانس خازنی مرا در آخرین گام آزمایشی، پیش از نصب نهایی می‌بینید.

.

.

مطالب مرتبط:

.

.

.