اتصال کوتاه

.

.

همه ما هر روز از جی‌پی‌اس استفاده می‌کنیم. اما اگر جی‌پی‌اس مدرن دارای دقت 5 تا 10 متر است، دقت فناوری‌های جدید - در بازه‌ی چند سانتی‌متر یا حتی میلی‌متر قرار دارند. این‌ها فرصت‌های جدیدی به دست می‌دهند - از هشداردهی ریزش کوه گرفته تا هدایت خودرو‌های خودران که می‌توانند با خیال راحت در خیابان‌ها حرکت کنند.

فرصت‌های جدیدی در این مسیر توسط «سامانه‌ی ناوبری جهانی چینی بایدو» BeiDou))  که در ژوئن سال 2020 تکمیل شده است، باز می‌شود. دقت موقعیت‌یابی را از 1/5 تا دو متر برای هر کاربر فراهم می‌کند و  به لطف سیستم اصلاح دیفرانسیل زمین می‌تواند دقت را تا یک میلی‌متر افزایش دهد. سیستم جی‌پی‌اس که از اوایل دهه 1990 وجود دارد نیز طبق برنامه قرار بود با چهار ماهواره‌ی جدید برای GPS III در ماه نوامبر به روز شود.

.

.

درباره‌ی نام «بایدو»

واژه‌ی «بایدو» در زبان چینی به معنای «هفت اورنگ مهین» است و در ادبیات این کشور به «خرس شمالی» معروف است. این نام توسط ستاره‌شناسان چین باستان به هفتمین ستاره‌ی پرنور  بایدو در «صورت فلکی خرس بزرگ» (دب اکبر) اطلاق شده است. از لحاظ تاریخی این هفت ستاره در جهت‌یابی برای تعیین موقعیت ستاره‌ی قطبی به کار می‌رفته است. به این ترتیب، نام بایدو استعاره و اشاره‌ای به کاربرد این سامانه‌ی ناوبری ماهواره‌ای دارد.

.

پیکربندی سامانه‌ی بایدو

سامانه‌ی ناوبری ماهواره‌ای چینی بایدو دربردارنده‌ی دو پیکربندی جداگانه است. نخستین سامانه‌ی بایدو، که به طور رسمی بدان «سامانه‌ی آزمایشی ناوبری ماهواره‌ای» گفته می‌شد و همچنین به نام «بایدو-1» نیز شناخته شده بود، شامل سه ماهواره بود که از سال 2000 میلادی خدمات ناوبری و پوشش محدودی، اغلب برای کاربرانی در چین و مناطق مجاور ارایه می‌کرد. بایدو-1 در سال 2012 از خدمت خارج شد.

در 23 ژوئن 2020 آخرین ماهواره‌ی بایدو با موفقیت به مدار زمین پرتاب شد. این ماهواره 55-مین ماهواره از این خانواده بود. وعده داده شده که نسخه‌ی سوم سامانه ناوبری ماهواره‌ای بایدو  پوششی جهانی برای ناوبری و زمان‌سنجی ارایه دهد که هم‌سنگ و جای‌گزین «گلوناس» روسی، «سامانه‌ی موقعیت‌یابی گالیلئو» اروپایی، و جی‌پی‌اس آمریکایی باشد.

نسل دوم این سامانه، که رسماً «سامانه‌ی ناوبری ماهواره‌ای بایدو» (BDS) خوانده شده و همچنین به نام‌های «کامپس» یا «بایدو-2» نیز شناخته می‌شود، در دسامبر 2011 با یک پیکربندیِ خُرد متشکل از 10 ماهواره در مدار قرار گرفت و در چین عملیاتی شد. این سامانه از دسامبر 2012 خدمات خود را در منطقه‌ی آسیا-اقیانوس آرام (آسیا-پاسیفیک) به مشتریان ارایه می‌دهد.

.

.

چین در سال 2015 نسل سوم سامانه‌ی بایدو (بایدو-3) برای پوشش جهانی را در مدار قرار داد. اولین ماهواره‌ی بایدو-3 در 30 مارس 2015 پرتاب شد. در 27 دسامبر 2018 سامانه‌ی ناوبری ماهواره‌ای بایدو تامین خدمات جهانی خود را آغاز کرد. 35-مین و آخرین ماهواره‌ی این سامانه در 23 ژوئن 2020 در مدار قرار گرفت. در سال 2016 گفته شد که بایدو-3 به دقت در بازه‌ی میلی‌متر نایل شده است (با پس‌پردازش داده‌ها).

بنا به گزارش روزنامه‌ی «چاینا دیلی»، در سال 2015، پانزده سال پس از قرارگیری این سامانه‌ی ماهواره‌ای در مدار، درآمدی بالغ بر 31/5 میلیارد دلار در سال برای شرکت‌های معظمی مانند «شرکت علوم و صنایع هوافضای چین»، هلدینگ «اتوناوی» با مسئولیت محدود،  و «شرکت گروه صنایع شمال چین» به ارمغان آورده است.

.

.

مطالب مرتبط:

سایت سامانه بایدو (انگلیسی)

برای خواندن بیش‌تر و عمیق‌تر (به انگلیسی)

.

.

.